Teaching for transfer.
Ég er í þessari viku búin að vera að lesa töluvert í fræðunum okkar, bæði bókunum og efni sem vísað er í. Eitt hugtakið sem birtist aftur og aftur er hugtakið „transfer“ og þá í merkingunni „teaching for transfer“. Kristín Aðalsteinsdóttir vísar í hugtakið í bókinni „Lífsfylling“ en þau nöfn sem oft eru nefnd í samhengi við transfer er Vibe Aarkrog og Bjarne Wahlgren. Á Diigo er gefinn hlekkur á danska fræðsluþáttaröð sem heitir „Danskernes akademi“ og þar fann ég fyrirlestur sem Vibe Aarkrog frá Háskólanum í Árósum flutti. Útgangspunktur fyrirlestrarins er sú staðreynd, að mjög oft fer fólk á námsskeið að læra hitt og þetta, en þegar það kemur aftur á vinnustaðinn er gömlu aðferðinni beitt og ekkert breytist. Ástæðuna segir Vibe vera, að oft sé nám sem ferli vanmetið, af bæði nemendum og kennurum.
Í fyrirlestrinum leggur Vibe áherslu á tvær skilgreiningar, en bendir að sjálfsögðu á að fleiri skilgreiningar á transfer hugtakinu sé að finna. Transfer má þýða sem “yfirfærsla“. Nám og það að læra er yfirfærsla á annarsvegar a) því sem að maður hefur lært í bókum og á fyrirlestrum yfir í kringumstæður þar sem hið lærða á að nýtast, þ.e. á vettvangi. Ef þessi yfirfærsla tekst ekki, þá á nemandinn erfitt með að skilja gagnsemi námsins og verður fráhverfur náminu. Skilgreining b)kallast samlíking og lýtur að fyrri reynslu. Þegar að nemandi í skólastofunni eða í bókunum rekst á eitthvað sem hann kannast við úr öðrum kringumstæðum, gengur námið mun betur fyrir sig, því það að þekkja eða kannast við, flýtir fyrir yfirfærslunni .
Þeim sem gengur best að læra, eru þeir sem eiga auðvelt með að hugsa óhlutbundið, abstrakt, en nám og reynsla eykur þann hæfileika. Óhlutbundin hugsun er gjarnan framandi fyrir þá sem stunda verknám, segir Vibe, því þeirra lærdómur er svo „konkret“.
Í okkar samhengi, hlýtur þessi kenning að vera mjög áhugaverð, því fullorðnir búa yfir svo víðtækri lífsreynslu sem margfaldar það sem ég vil kalla „tilvísunar rammann“ í náminu og þarmeð getuna til að skilja og læra. T.d. það að leysa erfið vandamál er eitthvað sem lífið býður uppá og færir fólki í flestum tilfellum reynslu og þroska. Þetta er hinsvegar oft á tíðum mjög erfitt fyrir þá sem ekki eru vanir að hugsa óhlutbundið og hafa minni reynslu af að leysa vandamál.
Mér finnst þessi kenning afar áhugaverð og spennandi, og mér finnst hún endurspeglast mjög vel hjá viðmælendum Kristínar Aðalsteinsdóttur í „Lífsfylling“.
Langar að leggja orð í belg.
Ég hef verið að lesa bók, sem kannski er ekki svo fræðileg en heitir „How tp Teach Adults“. Hún er skrifuð af Dan Spaldin háskólakennara nokkrum sem kennt hefur „eldri“ nemendum í mörg ár. Hann s.s hefur tekið saman í bók hin ýmsu mál sem við koma fullorðinsmenntun út frá sjónarhorni kennarans. Þetta er mjög áhugavert því við eru svo mikið að fókusera á nemandann sjálfan en eins og hefur komið upp í spjalli hjá okkur þá þarf líka kennara með vissa þekkingu til að kenna fullorðnum. Spaldin segir einmitt snemma í bók sinni að það að vera sérfræðingur á einhverju sviði gerir mann ekki að góðum kennara.
Þar nefnir hann einmitt líka hugtakið „Transmitting information“ í því samhengi að fyrsta hlutverk kennara er að yfirfæra þekkingu/upplýsingum til nemenda. Í framhaldi af því segir hann að til þess að nemandi geti meðtekið og nýtt sér þessa þekkingu (svo ekki komi til þessi sem Auður nefnir hér að ofan:….“Ef þessi yfirfærsla tekst ekki, þá á nemandinn erfitt með að skilja gagnsemi námsins og verður fráhverfur náminu.“) er mikilvægt að kennari geti sett sig í spor nemenda og séð hlutina út frá þeirra sjónarhorni. Þannig getur kennari hámarkað lærdóminn. „The ability to imagine is one of our most important teaching skills“ eru orð hans.
Ég var að kíkja í þessa bók í gær. Ég er sammála þér um að hún er kannski ekki fræðileg. En það eru samt margir áhugaverðir punktar í henni sem gerðu það að verkum að mig langar að lesa hana.
Takk fyrir þetta innlegg þitt Auður um yfirfærslu. Ég er ein af þeim sem er mjög dugleg að sækja námskeið í símenntun enda er það hluti af mínum kjarasamningum sem grunnskólakennari. Námskeiðin sem ég sæki eru af ýmsum toga og gæði þeirra jafnframt. Oft stend ég mig að því að fara á námskeið t.d. Tove-Krogh þroskapróf (vinnuveitandi sendi mig) hef full réttindi til að leggja fyrir þetta próf en hef aldrei lagt það fyrir nemendahóp og ég spyr mig „til hvers kann ég þetta“. Það eru ekki öll námskeið í símenntun sem kveikja neistann að halda áfram með efnið þegar á vettvang er komið en sem betur fer eru það þó einhver. Þegar námsmaður hefur nám eftir langt hlé sbr. viðmælendur Kristínar Aðalsteinsdóttur í Lífsfyllingu þá er allt annað upp á tengingnum, að mínu mati, því þá er námsmaðurinn „sólginn“ í fræðslu. Fullorðnir einstaklingar með reynslu af vinnumarkaði, fjölskyldu og fleiri skuldbindingar. Það að sækja sér menntun hefur einhvern tilgang fyrir þá og yfirfærslan verðum þeim auðveldara í mörgum tilfellum því það er grunnur til staða til að byggja á. Mér dettur stundum í hug orð föður míns varðandi stærðfræðinám mitt „þú byggir ekki píramídann frá toppi og niður“ og þess vegna átti ég að leggja rækt við stærðfræði námið strax frá upphafi. Það má heldur ekki gleyma að ef námið gengur vel þá eflist sjálfstraustið, gagnrýnin hugsun og námsmaðurinn öðlast persónulegan þroska og etv. breytt viðhorf til menntunar. Lykillinn fyrir okkur í þessu sambandi og jafnframt þrautin er að átta okkur á hvernig við sem kennarar stuðlum að breytingum / yfirfærslu hjá þeim sem sækir námskeið hjá okkur.
Takk fyrir þetta Auður. Ég var að ljúka við að horfa á þessi myndskeið. Þetta er mjög fróðlegt og ótrúlegt hvað netið er mikill hafsjór af gagnlegu efni fyrir okkur. Maður gæti verið að skoða þetta allan sólarhringinn.
Það sem mér fannst gagnlegast úr fyrirlestri Bjarne Wahlgreens er eftirfarandi:
Til að hvetja til þess að yfirfærsla (transfer) eigi sér stað eru nokkur atriði sem skipta máli.
Hver er tilgangurinn með náminu? Markmið og tilgangur þess sem verið er að læra þarf að vera skýr í upphafi.
Hvers vegna er erfitt að nota það sem við lærum?
Vani, erfitt að breyta venjum og gera e-ð nýtt. Hvort sem það eru góðar eða slæmar venjur. Ég er vön að gera þetta svona og það virkar, það er svo mikið vesen að breyta því (sbr. kennsluaðferðir t.d.).
Mikilvægt að setja sér markmið.
Tenging á milli þess sem verið er að kenna og aðstæðna sem á að nota það í.
Gott ef kennarinn getur verið “back up” persóna þegar kemur að því að nota það sem maður lærði í raunverulegum aðstæðum.
Upprifjun á því sem maður lærði er gagnleg, talaði hann um einhverskonar upprifjun c.a. 2 vikum eftir námskeiðið.
Stuðningur, að geta rætt námsefnið
Við leggjum of mikla áherslu á kennsluna, það þarf að leggja meiri áherslu á notagildið.
Frábærar pælingar Auður. OG takk fyrir að setja slóðir í efnið sem þú varst að skrifa um með í póstinn.
Ég leyfi mér að bæta aðeins við:
Hér er hugarkort frá mér um yfirfærslu náms… þ.e.a.s. Hvernig stuðlar kennari að því að það sem nemandi hans lærir leiði til þess að það beytist eitthvað í vinnunni eftir námskeiðið?
Svo er hér það sem ég hef safnað í Diigo safnið mitt um yfirfærslu